Задржувањето на евроцентризмот станува предизвик за Европа и САД

  • Фејсбук статус на Тодор Коцаров – Студент на Филозофскиот факултет – Член на Црвена Младина

На крајот на Студената војна структурата на глобалниот редослед изгледаше јасно. Соединетите Американски Држави беа единствената суперсила, а светот живееше низ период на униполаритет за кој многумина веруваа дека ќе продолжи и во текот на дваесет и првиот век.

Редот предводен од САД имаше три столба: прво незаменливиот обем и многу димензии на моќта на САД
второ институциите во кои доминира Западот и мултилатералните организации првично создадени по Втората светска војна – Обединетите нации, ГАТТ (Светската трговска организација (СТО) во 1995), и Групацијата на Светска банка и Меѓународниот Монетарен фонд, и трето, густиот сет на трансатлантички и транспацифички односи и сојузнички системи.

За многу, овој либерален „Голем Запад“ триумфираше и требаше да го зголеми својот глобален дофат-делумно преку интензивирање на економската и социјалната глобализација, делумно преку моќта и привлечност на западните идеи за демократија, човечка правата, и либералниот капитализам, а делумно и преку намерните политики на САД и ефективно распоредување на американската моќ.

Централното прашање, сепак, беше дали ова би траело периодот на доминација на САД? – До кој степен и дали САД би биле плен на „империјалното претерано растегнување“, поради губење на домашната поддршка за нејзината глобална хегемонистичка улога?

Од друга страна, вниманието брзо се фокусираше големите, брзорастечки земји во она што претходно така наречениот Трет свет или Глобален југ. Дури ако некој ја става НР Кина во сопствена категорија, во следното ниво, низа други држави стануваат се повлијателни на глобално ниво, како и цементирање во значителен степен на регионално влијание: Бразил во Јужна Америка, Индија во Јужна Азија, Нигерија и Јужна Африка во Африка и Русија во Евроазија.

Развојот на настаните почна да се гледаат како предизвик за моќ, САД и Европа како и претставува предизвик на историскиот евроцентризам на меѓународниот поредок. Сега тој судир или предизвик е повеќе од евидентен во Украина каде што се кршат копија и импликациите од завршетокот на конфликтот ќе ги обликуваат меѓународните односи во наредните декади, а со тоа и светот во кои живееме. Или со други зборови дојде крајот на „американскиот век”!!!