Фатос Љубоња: Сите сме од Кукс/Jemi të gjithë kuksianë
Во четвртокот над 150 камиони во знак на незадоволство се собраа да протестираат против одлуката на албанските власти за наплата на патарина на автопат.
На протестот се приклучија и стотина албански граѓани, револтирани поради овој чин на воведување наплата.
На крај, протестот заврши со демолирање на наплатните пунктови и рампи, а протестирачите најавуваа и поекстремни мерки доколку не се повлече одлуката на владата.
Автопатот Тирана-Кукс-Морина именуван како „Патот на нацијата“ би требало да биде главната артерија на комуникација помеѓу Албанија и Косово.
Колумната што следи е став на Фатос Љубоња, објавена на неговиот блог.
Што треба да направат луѓето кога гледаат еден премиер кој, откако го добил гласот на избори ветувајќи намалување на даноците и подобрување на животот, без да го цени дадениот збор, ниту состојбата нивна на работ на преживувањето, ниту пак експертите и законите, го подигнува прагот на даноци и на казни кога ќе му текне, земајќи им ги и последните дени, кои на крај ги делат со еден грст олигарси на кои потоа им го дава правото да изградат кули од ќејф и власт низ јавните плоштади каде до вчера играа албанските деца?
Што треба да направат луѓето кога гледаат еден премиер заедно со неговите олигарси како катадневно грабаат од легалните наследници и генерално од албанците делови од брегот за да изградат таму летни сараи на олигарсите?
Што треба да направат луѓето кога гледаат дека истото го прават и со реките и со сите заеднички богатства кои премиерот и олигарсите негови ги гледаат едноставно само како можност за лично богатење?
Што да направат луѓето кога гледаат дека еден премиер кој откако го добива нивниот глас на избори ветувајќи „нула градби“, без да се запраша за нивната историја и за нивниот животен карактер им подига палати пред нивните балкони и прозорци, перејќи ги шверцерските пари што му помогнале да го „купи“ гласот на тие на кои не бил во состојба да им го земе без принуда и манипулација?
Што треба да направат луѓето кога гледаат еден премиер кој, во соработка со неговите олигарси, прекршувајќи го законот, го опколува стадионот со статусни културни споменици и истиот го урива пред нивните очи? После една година, гледајќи на успехот на ништожништвото, има намера да го урне и Националниот Театар, за на неговото земјиште да изгради шест кули како цена за која неговиот олигарх треба да изгради нов театар.
Првиот (демократски) одговор е да зборуваме и да ја денунцираме оваа скандалозна злоупотреба на државата за приватни интереси, овој режим, кој со Еди Рама чекори кон тоа што се нарекува економски фашизам. Значи, режим каде „олигархиската“ влада, од „олигарсите“ и „за олигарсите“ оди до чекор на употреба на насилство за да ги зачува своите интереси.
Сепак, што треба да направат луѓето, кога дури и откако ќе се побунат, одговорот што доаѓа од премиерот и неговите олигарси е потценување, оцрнување, притисоци, вербално насилство и етикетирање во медиумите како казански ѓубрива?
Нивниот (демократски) одговор е денунцирање на правните иниституции на сите законски прекршувања.
Меѓутоа, што им преостанува на луѓето дури и откако ќе се денунцира власта, кога полицијата и прасвосудството не реагираат затоа што се контролирани од страна на премиерот и неговите олигарси, затоа што премиерот фабрикува меѓу другото ВКМ (Одлуки на совет на министри) по ВКМ, за да држи предавања за кражбите кои ги направил заедно со неговите олигарси?
Еден подемократски одговор се мирните протести. Такви имало, но премиерот и неговите олигарси не престанале. Луѓето кои не го сакаат насилството или се плашат од насилство, си ги собраа парталите и заминаа да бараат азил, иако не се во граѓанска војна и не ги бомбардираат. Но, драматичните сигнали коишто ги дава овој егзодус, премиерот и олигарсите негови не рефлектирале ниту еден момент за луѓето коишто си одат спасувајќи се од бомбардирањата на нивните политички челници, но продолжиле да го креваат прагот на грабањето, ароганцијата и разузданоста.
На крај, што им преостанува на луѓето кога гледаат дека премиерот не се заситува со толку, туку, имајќи ги во раце сите инструменти на дежавата кои работат за олигарсите, а не за граѓаните, ги навредува нарекувајќи ги „овци“ и скопени луѓе?
Така дојде до настанот на Кукс, како реакција на опљачканиот човек, на навредениот и понижениот кој нема друг излез од оваа очајна состојба освен таа народната: „Кога завршува зборот, суди дрвото“. Се знае дека последиците на насилството се секогаш опасни затоа што насилството раѓа насилство, но за сите, како што пишува погоре, одговорни за насилството на луѓето од Кукс се премиерот и неговите соработници олигарси, структурното насилство на еден фашизоиден режим, кој одамна веќе им ја зема душата на граѓаните. Во судот за овој настан треба да се почувствуваме како луѓе на Кукс, затоа што сите од југот па се’ до северот ова насилство го доживуваме на различни форми. Одговорот на граѓаните од Кукс, како на најпогодените Албанци од пљачкашкиот данок на „Патот на нацијата“, е и нашиот одговор кој недостига(ше) за пљачката којашто ни’ се случува секој ден. Тоа дава надеж затоа што храброста нивна ни’ покажа дека покрај напуштањето на државата, подлегнувањето и продавањето на гласот на избори за пет леки, има и други начини за стопирање на фашизоидното насилство на овој режим, но затоа што може и да послужи како едно знаење и предупредување за секоја власт и секој бизнисмен што се однесува како овие кои не’ донеле до ваква состојба.
Çfarë duhet të bëjnë njerëzit kur shohin një kryeministër që, pasi u ka marrë votën duke premtuar ulje të taksave dhe përmirësim jetese, pa përfillur as fjalën e dhënë, as gjendjen e tyre në zgrip të mbijetesës, as ekspertë, dhe as ligje, e ngre traun e taksave e gjobave sa herë i teket duke u marrë edhe kacidhet e fundit për t’i ndarë me një grusht oligarkësh të cilëve u jep pastaj të drejtën të ndërtojnë kulla qejfi e pushteti në sheshet publike ku deri dje luanin fëmijët shqiptarë?
Çfarë duhet të bëjnë njerëzit kur shohin një kryeministër që sëbashku me oligarkë e tij u vjedh përditë trashëgimtarëve të ligjshëm dhe shqiptarëve në përgjithësi copa të bregdetit për të ndërtuar atje sarajet e verës së këtyre oligarkëve?
Çfarë duhet të bëjnë njerëzit kur shohin se të njëjtën gjë bëjnë edhe me lumenjtë e me gjithë pasuritë e përbashkëta që kryeministri dhe oligarkët e tij i shohin thjesht e vetëm si mundësi pasurimi për veten?
Çfarë duhet të bëjnë njerëzit kur shohin një kryeministër që, pasi ua merr votën duke u premtuar “zero ndërtime”, pa pyetur as për historinë e tyre as për cilësinë e jetës u ngre pallate përpara ballkoneve e dritareve duke shpëlarë paratë e trafikantëve që e kanë ndihmuar të blejë votën e atyre që s’ua ka marrë dot me mashtrime?
Çfarë duhet të bëjnë njerëzit kur shohin një kryeministër që, në bashkëpunim me oligarkët e tij, duke shkelur ligjin, ua rrethon stadiumin me status monument kulture dhe ua shemb përpara syve? Po, kur pas një viti, duke parë suksesin e këtij maskarallëku kërkon të shkatërrojë edhe Teatrin Kombëtar për të ngritur në truallin e tij publik gjashtë kulla medemek si çmim që oligarku i tij të na bëjë një teatër të ri?
Përgjigja e parë (demokratike) është që të flasim e denoncojmë këtë përdorim skandaloz të shtetit për interesa private, këtë regjim që, me Edi Ramën po shkon dita ditës drejt atij që quhet fashizëm ekonomik, dmth. një regjim ku qeveria “e oligarkëve”, “nga oligarkët” dhe “për oligarkët” po arrin deri në përdorimin e dhunës për të mbrojtur interesat e veta.
Mirëpo, çfarë duhet të bëjnë njerëzit, kur, edhe pasi flasin, përgjigja që vjen nga Kryeministri dhe oligarkët e tij është mospërfillja, denigrimi, shantazhimi, dhuna verbale dhe etiketimi nëpër medjat si plehëra kazani?
Përgjigja e dytë (demokratike) është denoncimi në institucionet e drejtësisë të të gjitha shkeljeve ligjore.
Por, çfarë u mbetet njerëzve të bëjnë kur, edhe pasi bëhen këto denoncime, policia dhe drejtësia nuk veprojnë, sepse kontrollohen nga kryeministri dhe oligarkët e tij ose sepse kryeministri ka sajuar ndërkaq VKM pas VKM-je për të ligjëruar vjedhjet që ka bërë sëbashku me oligarkët e tij?
Një përgjigje gjithnjë demokratike janë protestat paqësore. Të tilla ka pasur jo pak, por kryeministri dhe oligarkët e tij nuk kanë ndalur. Të shkretët njerëz, që nuk e duan dhunën apo i frigohen asaj, janë përgjigjur duke marrë plaçkat dhe kërkuar azil në masë edhepse nuk jemi në luftë civile e nën bombardime si gjetkë. Mirëpo megjithë sinjalet dramatike që ka dhënë ky ekzod Kryeministri dhe oligarkët e tij nuk kanë reflektuar as një çast për njerëzit që ikin për t’u shpëtuar bombardimeve të grykësisë së tyre, por kanë vazhduar ta ngrenë traun e grabitjes, arrogancës, paturpësisë?
Dhe, së fundi, çfarë u mbetet njerëzve të bëjnë kur shohin se kryeministri nuk mjaftohet me këto, por, duke pasur në dorë të gjitha instrumentet e shtetit që punojnë për të dhe oligarkët, jo për njerëzit, edhe i poshtëron duke i quajtur “dele” e njerëz të tredhur?
Dhe ja ku erdhi ngjarja e Kukësit si reagim i njeriut të grabitur, fyer e poshtëruar që nuk sheh rrugë tjetër daljeje nga gjendje e tij e dëshpëruar përveç asaj fjalës popullore: “Kur mbaron fjala, gjykon palla.” Dihet se pasojat e dhunës janë gjithmonë të rrezikshme sepse dhuna pjell dhunë, por për gjithë sa thashë më lart përgjegjës për dhunën e kuksianëve është dhuna kryeministrore dhe ajo e oligarkëve bashkëpunëtorë të tij, dhuna strukturore e një regjimi fashistoid që ka kohë që po u merr frymën njerëzve. Në gjykimin e kësaj ngjarjeje duhet të ndjehemi të gjithë kuksianë sepse të gjithë në Jug dhe në Veri po e përjetojmë në forma të ndryshme këtë dhunë. Përgjigja e kuksianëve, si e shqiptarëve më të goditur nga taksa grabitqare e Rrugës së Kombit, është edhe përgjigja jonë e munguar për grabitjet që po na bëhen përditë. Ajo është edhe shpresëdhënëse sepse, kurajua e tyre na tregoi se përveç ikjes, nënshtrimit, dhe shitjes së votës për pesë lekë ka edhe rrugë të tjera për ta ndalur dhunën fashistoide të këtij regjimi, por edhe pse mund të shërbejë si një mësim dhe paralajmërim për çdo qeveritar dhe biznesmen që sillet si këta që na kanë sjellë në këtë gjendje.
Преземено од Гласник.
