Сеќавање на убиените деца за време на НАТО-агресијата
За време на 78-дневната агресија на НАТО врз тогашна Југославија, беа убиени повеќе од 2000 луѓе, меѓу кои и 126 деца. Ужасните последици од бомбардирањата се чувствуваат и ден денес.
НАТО-агресорот во перидот помеѓу 24 март и 10 јуни 1999 година, уби 246 деца од сите националности, додека стотици деца беа сериозно повредени.
На 23 март 1999 година, тогашниот премиер на Сојузна Република Југославија, Момир Булатовиќ, во обраќање пред граѓаните преку малите екрани најави непосредна закана од војна. Со ова обраќање беше прогласена војна која делуваше како исклучок и кое стана правило во идните империјалистички агресии на 21 век. Војна која беше нетипична уште од самиот почеток: никогаш не беше објавена, поводот никогаш не беше објавен јавно, а воените злосторства против цивилните жртви како врв на цинизам и дехуманизација беа наречени „колатерална штета“ , додека прогресивните сили“ во агресорските земји ги изедначуваа жртвите со агресорот . Тоа беше војна чие најпопуларно оружје не беа бомби и оружје, туку медиуми.
Следниот ден, на 24 март 1999 година, беа фрлени првите бомби на НАТО, предводени од Социјалдемократската левица: Хавиер Солана, шпански социјалист и поранешен активист против влегувањето на Шпанија во НАТО, го предводеше пактот, заедно со Тони Блер, британски пратеник од Лабуристите, кој го следеше Џорџ В. Буш во неговите походи, како и германскиот социјалист Герхард Шредер.
Симбол на агресијата на НАТО врз Србија е тригодишната Милица Ракиќ, која погина во Батајница. Милица е родена во 1996 година и беше убиена на 17 април 1999 година во 21:45 часот. Во мала бања на ул. „Димитрија Лазаревиќ“ бр. 8 на првиот кат, шрапнели го скршиле малиот прозорец и ја искинале завесата … Вратата од бањата била отворена. Се слушнала силна детонација, прозорците пукнале, плочките и фасадата летнале насекаде! Како што тогаш објаснуваше Жарко, таткото на повреденото девојче, тој истрчал во бањата. Таа глетка ќе остане засекогаш во негова меморија: неговото дете лежело мртво на подот, опкружено со локва крв, но надевајќи се дека Милица е сè уште жива …
Ја зел во своите раце, истрчал по скалите, ја одвел во неговиот автомобил и ја однесол во болница, меѓутоа, таму само ја констатирале смртта на Милица. Од 27 до 30 април 1999 година, Сурдулица беше бомбардирана, а црниот биланс на трагедијата изнесуваше 33 мртви и десетици други повредени. Само во куќата на улицата „Дринска 16 дивизија” загинаа: Стаменка (66), Александар (37), Весна (37), Милјана (15), Владимир Милиќ (12), Миомир Миловановиќ (17) и соседите Драган Ивановиќ (37) , Станиша Ѓорѓевиќ (32) и Станица Рашиќ (48).
Нема лек и за тагата на Бранислав Павловиќ. На 27 мај неговите деца, осумгодишниот Стефан и петгодишната Дајана беа убиени во урнатините на еден дом во кој барале засолниште. Ракетата, околу 23 часот, ја погоди куќата која фамилијата Павловиќ мислеа дека нема да биде мета на бомбардирањето. Дотогаш, тие живееја во Нов Белград, на улицата „Јуриј Гагарин”. Бранислава и нејзиниот сопруг Владимир сакаа да ги скријат своите деца на безбедно место. Но, во една секунда, сè додека траеше ракетниот удар, сè стана урнатина.
Се чини дека пилотот, кој од неколку илјади километри го насочил проектилот кон скриеното семејство, како мета да му била малата куќарка во Раља. Соседите се сеќаваат како ги извлекувале повредените деца под циглите.
„Дајана, како да спиеше, а малку подалеку беше згужваното тело на Стефан“, објаснуваа соседите. – Останаа детски велосипед, чевли, кукли, тетратки … Во урнатините. тешко повредениот Владимир даваше знаци на живот. Се обидуваше да ги заштити децата со своето тело. Тој им подлегна на повредите неколку дена подоцна во Ургентниот центар. Бранлислава никогаш не се опорави од оваа загуба.
Еднакво болна трагедија се случи на 12 април 1999 година, кога злочинците од воздух гранатираа воз кај Алексинац, при што беа усмртени над дваесет животи. Беше втор ден од Велигден, понеделник, кога брзиот воз бр. 393 од Ниш до Врање помина низ Грделица. Малку подоцна, во 11 часот и 39 минути, силна експлозија ги затресе куќите. Денес, на споменикот подигнат на железничкиот мост напишани се 14 имиња, при што некои тела сеуште не се идентификувани. Кобниот 12 април, шестгодишниот Бранимир Станијановиќ од Алексинац пативаше во возот. Тој беше убиен со неговиот татко Видосав (45) и мајка Дивна (40). Во возот беа убиени бремената Ана Марковиќ и нејзиниот сопруг Иван.
Бојана Тосовиќ имаше само 11 месеци и три дена кога Мердар беше бомбардиран на 11 април 1999 година. Утрото, кога повеќето деца со нетрпение го чекаа сонцето и новиот ден, прекинат е животот на ова невино девојче кое штотуку пристигна на светот. Таа беше убиена во нејзиниот дом во рацете на таткото Божица.
Точно еден месец подоцна, беше бомбардирано и селото Старо Грако кај Липљан. Петмина селани беа убиени, меѓу кои и четиригодишната Драгана Димиќ. Репортерите известија дека мета на ракетата на НАТО, во тие воени денови, биле и работничките касарни на бегалците, кај Ѓаковица, каде што биле пронајдени бегалци од Хрватска во летото 1995 година. Во овој центар за бегалци, во нападот на 14 април беа убиени 11 цивили, меѓу кои има и децата Марко Ивановиќ (4), Иван Иванчевиќ (7) и Предраг Илмиќ (13). Истиот ден, шестгодишно девојче, Арта Лугичи, беше убиено од кластер бомба во Липљан.
Крај на април, но не и крај на бомбардирањето. Мета се повторно деца, овој пат во областа Плав, Црна Гора, Тука од бомбите во Приштина пронајдоа засолниште девојчињата Оливера Максимовиќ (13) и Јулијана Брудар (10). Тие играле кога ги погодила бомбата. Нивниот пријател Мирослав Кнежевиќ (13 години) исто така настрада со нив тој ден. Кобниот 11 мај, во зората беше погоден мостот во областа Владичин Хан, на кој се наоѓаа заљубен тинејџерски пар во прегратки: Гордана Николиќ (18) и Милан Игњатовиќ. Гордана, средношколка од трета година, планирала да се запише на економија на Универзитетот во Крагујевац. Една година подоцна, Верица Игњатовиќ во своето писмото до Новости напиша: „Зошто и на кого му пречеа нашите заљубени и прегрнати деца“.
Кон крајот на мај беше извршен страшен напад врз Нови Пазар. Овој напад беше трагичен за семејствата Симиќ и Роглиќ. Марко Симиќ беше убиен кој имаше само две години. Тој настрада со својот татко, во прегратка. Истиот ден ракетите на НАТО го убија Марко Роглиќ, момче од 16 години. Тие го погодиле на патот од училиште до дома. Во бомбардирањето на мостот во Барбарин на 30 мај, загина Сања Миленковиќ (15), сјајна ученичка по математика. Во училиштето во Варварин имала углед на ретко брилијантен ученик. Германскиот адвокат Улрих Дост, во тужба против својата земја, рече дека со убиството на Сања и убиството на цивили во Варбарин е извршено ужасно злосторство во овој српски град.
Во нападот на Приштина загина петчлено турско семејство Гаши: Месут, неговата сопруга Ардијана и нивните три ќерки Дениз (5), Реа (7) и Деа (9). На денот на трудот, на 1 мај 1999 година, гранатиран е автобус кој се движел преку мостот во Лужани, во близина на Приштина. Од 43 патници, само еден преживеал. Дванаесет српски и албански деца беа убиени. Братот и сестрата Никола (17) и Марија Петровиќ (15) тој ден починаа со својата баба Смилјана.Тие бегале од бомбардирањата, но проектилот на злочинците бил побрз.
Во истиот автобус беа убиени шестчлената фамилија Рамадани – таткото, мајката и нивните четири деца: Бислим (3), Бесарт (6), Беса (8) и Музафер (13). Во својот дом, во дворот во селото Павловац, загина Милица Стојановиќ (13), а Ирена Митиќ (15) е убиена додека работела со нејзиниот татко на поле недалеку од Врање. Во близина на Врање беше убиен и Далибор Тасиќ, кој требаше да го прослави својот 18-ти роденден. Ромката Ѓула Зулфури, бремена загина под урнатините заедно со нејзините две деца: двегодишната Касандра и двегодишниот Максум, откако агресорот ја погоди нивната куќа. Со нив почина и нивниот братучед Беќир Зулфури, на возраст од 14 години.
Пет момчиња загинаа, а две беа сериозно повредени од авијациска кластер бомба, на 24 април во селото Догановиќ (15 километри јужно од Урошевац), соопшти тогаш Медиа центарот во Приштина. Едон (3), Фисник (9), Осман (13), Бурим (14) и Ваљдет Коџа (15) беа убиени, а две ранети момчиња беа пренесени во приштинската болница каде што беа оперирани. Голема трагедија го погоди и семејството Мунчиќ од Велика Јабланица. Малиот Адем пронашол кластер бомба која ја донесол дома. Бомбата експлодира во нивниот дом при што загинаа неговата мајка, братот Мухамет (10), вујната, вујкото и нивната ќерка Флорија (16). Првото масовно злосторство се случи на 2 април 1999 година, кога авионите на НАТО го бомбардираа селото Ногавац, при што загинаа 32 цивили, меѓу кои и 15 деца. Следниот голем напад следуваше на 14 април 1999 година, кога авионите на НАТО-пактот ја бомбардираа областа Ѓаковице и убија 72 албански цивили, меѓу кои и шеснаесет деца. Повеќе од сто цивили беа повредени, претежно жени и деца. Тој ден, целото семејство Исуфи загина во селото Бистражин. Убиени беа Беки (53), неговата сопруга Нуша (49) и нивните три деца, Фламур (21), Кујтим (18) и Лавдим (11).
На 14 април 1999 година, Зоја Красниќи го загуби сопругот Скељзен (41) и своите три деца Валона (20), Сабрија (17) и Бленда (12) во селото Меја во близина на Ѓаковице. На 13 мај 1999 година, криминалците од воздух бомбардираа колона албански бегалци во близина на Кориш (Призрен), при што загинаа 77 цивили, меѓу кои и 25 деца.Меѓу ранетите имаше и две бебиња, 25 деца на возраст до 15 години, 27 лица на возраст од 15 до 55 години и 16 постари лица. Мухамет Кукај тој трагичен ден ги загуби сопругата Зелфија (37) и трите сина Нусрет (8), Ахмет (11) и Агрон (12).
Најмладата жртва на агресијата на НАТО беше двомесечното бебе Сука Фитим, кое почина при гранатирање на селото Кориш, во близина на Призрен. Важно е да се напомене дека дури и неродени деца загинаа за време на бомбардирањето на СРЈ, бидејќи бомбите на НАТО убија дури три бремени жени: Љиљана Спасиќ (26), Ана Марковиќ (26) и Ѓула Зулфури (22).
