Кредитен рејтинг без промени: Доволно ли е за одржлив економскиот раст?

Иако кредитната агенција „Фич“ ја потврдува макроекономската стабилност на Македонија и го задржува рејтингот ББ+ со стабилен изглед, извештајот открива значајни структурни слабости кои го ограничуваат долгорочниот раст. И покрај позитивните сигнали од јавната потрошувачка и инвестициите, економијата останува ранлива на ниска продуктивност, висока невработеност и неповолни демографски трендови. Дали задржувањето на рејтингот е доволен показател за реалната економска состојба или само привидна стабилност?

Структурни слабости во продуктивноста и демографските трендови:

Фич нотира дека слабиот раст на продуктивноста и неповолните демографски движења се клучни ограничувачки фактори.

Иселувањето на млади и квалификувани работници ја зголемува потребата од реформи во образовниот систем и пазарот на труд.

Висока структурна невработеност:

И покрај економскиот раст, невработеноста останува структурно висока. Недостигот од вештини и регионалната нерамномерност на економскиот развој се посочени како главни причини.

Владата ќе мора да преземе конкретни мерки за поврзување на образовните политики со потребите на пазарот на труд.

Фискални предизвици:

Буџетскиот дефицит од 4,6% во 2024 е понизок од планираниот, но сепак значителен. Останува неизвесно како ќе се финансираат зголемените капитални расходи во 2025 година.

Јавниот долг ќе надмине 58% од БДП, што е сигнал за потенцијални фискални ризици.

Инфлациски притисоци:

Инфлацијата во 2024 година изнесува 4,2%, поттикната од растот на платите, зголемената побарувачка и кредитниот раст.

Долгорочно, прашање е дали платите ќе продолжат да растат без да предизвикаат загуба на конкурентноста.

Извештајот на „Фич“ ја прикажува македонската економија како стабилна, но со значајни предизвици и недостатоци. Иако кредитниот рејтинг останува непроменет, структурните проблеми како ниската продуктивност, демографските трендови и високата невработеност можат да ја загрозат одржливоста на растот.

Потребни се посистематски реформи во образованието, пазарот на труд и јавните финансии, како и стратегија за подобрување на продуктивноста и иновациите. Без нив, макроекономската стабилност сама по себе нема да биде доволна за долгорочен развој.