Јованов: Политичка неписменост и последиците од лошиот избор – како граѓаните ја губат битката против корумпираниот политички систем

Во општество каде политичките скандали, корупцијата и неисполнетите ветувања се секојдневие, граѓаните често се разочарани и ја губат вербата во политичкиот систем. Ова доведува до зголемување на политичката неписменост, појава што носи сериозни последици врз изборниот процес и општествената стабилност.

Што претставува политичка неписменост?

Политичката неписменост подразбира недостаток на знаење за функционирањето на политичкиот систем, институциите и законите. Оваа состојба ги прави граѓаните подложни на манипулации, ги демотивира да гласаат и доведува до погрешни избори.

Најчести последици од политичката неписменост се:

• Неможност да се разликуваат вистински информации од дезинформации.
• Верување дека „сите политичари се исти“.
• Недоверба во институциите и апатија кон демократските процеси.
• Брзо разочарување и откажување од активна граѓанска улога.

Зошто е штетно верувањето дека „сите политичари се исти“?

Овој наратив е особено опасен бидејќи директно ја ослабува поддршката за чесните и компетентни политичари. Разочараноста на гласачите создава неколку сериозни проблеми:

• Чесните политичари немаат поддршка – Луѓето кои навистина сакаат промени не добиваат доволно гласови, бидејќи граѓаните сметаат дека сите политичари се корумпирани.
• Корумпираните лидери остануваат на власт – Ниската излезност и апатијата им одговара на оние што се вклучени во клиентелистички мрежи.
• Намален интерес за вклучување во политиката – Чесните и стручни луѓе ја губат мотивацијата да влезат во политиката, оставајќи го просторот на оние што ја користат власта за лична корист.

Дали независните кандидати се подобро решение?

Често се смета дека независните кандидати, кои не припаѓаат на ниту една политичка партија, се подобра опција. Но, реалноста покажува дека тие се соочуваат со значајни слабости:

• Ограничени ресурси и поддршка – Партиите располагаат со мрежи, финансии и логистичка поддршка што независните кандидати ретко ја имаат.
• Недостаток на долгорочна организација – Дури и ако независен кандидат освои функција, тој често е сам против целиот систем и не може да спроведе значајни реформи.
• Политичка нестабилност – Независните кандидати се полесна мета за уцени и притисоци, што ја ограничува нивната ефективност.
• Пример од Скопје – Градоначалничката Данела Арсовска, откако ја изгуби поддршката од ВМРО-ДПМНЕ, се соочи со опструкции во Советот на Град Скопје. Ова доведе до нефункционални институции, проблеми со јавниот превоз и влошување на услугите за граѓаните.

Што можат да направат граѓаните?

Наместо да се дистанцираат од политиката, граѓаните треба активно да се вклучат во поддршка на чесни и компетентни политички структури. Ова вклучува:

1. Поддршка на лидери со интегритет – Гласање за луѓе со докажана историја на чесно и одговорно делување.
2. Информирање од повеќе извори – Критичка анализа на информациите за да се спречи манипулација.
3. Барање транспарентност – Активно учество во политичките процеси и притисок врз властите за одговорност.

Заклучок

Здравото општество бара информирани и активни граѓани. Политичката писменост и граѓанскиот ангажман се клучни за создавање на подобар политички систем. Наместо да се одбегнува политиката, потребно е да се поддржат чесни партии и лидери кои можат да донесат реални промени. Само така можеме да избегнеме повторување на грешките од минатото и да изградиме подобро општество за идните генерации, напиша професорката на Економскиот факултет на Универзитетот „Гоце Делчев“, Катедра за менаџмент, Тамара Јованов на Фејсбук.

Нејзиниот Фејсбук статус ви го претставуваме во целост: