Новите истражувања даваат индиции за потеклото на живата во мавзолејот на првиот кинески император

Мавзолејот на првиот кинески император, чуван од армија теракота воини, содржи огромно количество жива за да ја зачува содржината на гробницата и да ги спречи ограбувачите на гробови.

Археолозите имаат нови докази кои би можеле да го решат изворот на жива од мавзолејот на Чин Ши Хуанг, првиот кинески цар, во Ксиан.

Научниците ги објавија резултатите од студијата во 2020 година за она што го анализирале околу мавзолејот за да ги откријат нивоата на жива. Резултатите открија покачени концентрации кои достигнуваат до 27 ng/m³, што значително ги надминува типичните позадински нивоа од 5-10 ng/m³ во областа.

За време на неговиот живот, императорот Чин Ши Хуанг станал опседнат со постигнување бесмртност и го барал неостварливиот еликсир на животот. Тој испрати експедиции во потрага по планината Пенглај, остров во митологијата Чин за кој се вели дека е дом на бесмртните кои ја чувале тајната на вечниот живот. Опсесијата на Чин Ши Хуанг на крајот доведе до негов пад, бидејќи многу историчари веруваат дека тој починал од труење. Односно, од долгорочно консумирање еликсири на база на жива кои му го оштетиле централниот нервен систем, предизвикувајќи му значителна штета на мозокот и црниот дроб.

Она што се наоѓа во мавзолејот на првиот кинески император останува мистерија. Неговиот гроб, или мавзолеј, е фасцинантен погребен комплекс на основачот на династијата Чин и првиот владетел кој ја обединил Кина. Основата на пирамидалната конструкција на гробницата е со димензии од околу 380 x 330 m2 и сегашна височина од околу 50 m. Според историските извештаи, на гробниот комплекс на императорот Чин му биле потребни 38 години да се изгради со помош на 700.000 работници.

Повеќето од она што е познато за внатрешноста на гробницата доаѓа од Записите на големиот историчар Сим Чен, кои опишуваат дека живата се користела за прикажување на сто реки, вклучувајќи ги Јангце, Жолтата река и Големото Море, сите под приказот на гробницата на небесно соѕвездие.

Гробницата на царот никогаш не била археолошки истражена, ниту пак била ограбена. Археолозите чекаат подобри методи за заштита на артефактите од изложување на воздух и брзо распаѓање. Неодамнешните археолошки истражувања во градот Ксујанг, Анканг, идентификуваа три антички локалитети на цинабарит. Цинабарит е најчестиот извор на руда за прочистување на елементарната жива, бидејќи главно се состои од жива сулфид.

Според Чен Шибин, заменик-директор на Канцеларијата за управување со културни реликвии во Џунјанг, овие откритија нудат клучни индиции за пронаоѓање на изворот на живата користена во мавзолејот.

Едно од локалитетите во близина на рудникот каде што бил ископуван цинабарит, откри археолошки наоди од различни периоди, како и докази за ископување и преработка на цинабарит во периодот пред Чин (до 221 г. п.н.е.) и династијата Хан (206 п.н.е.-220 г. н.е.). Исто така, другите два локалитети дадоа дополнителни докази за ископ на цинабарит, како и артефакти поврзани со транспортот и трговијата со цинабарит од истите периоди.

Историските записи од раната династија Кинг ја спомнуваат „Планината на Меркур“ во округот Ксујанг, потврдувајќи дека големите рударски операции биле во тек уште од династијата Минг. Со оглед на тоа што регионот има околу 20% од вкупните резерви на жива во Кина и се наоѓа на само 100 километри од мавзолејот, археолозите силно веруваат дека областа Ксујанг била примарен извор на жива за мавзолејот на Чин Ши Хуанг.

Се проценува дека во гробницата на првиот кинески император може да има неколку тони или дури стотина тони жива. Живата има одлични изолациски својства, формирајќи запечатена топлинска бариера во внатрешноста на гробницата, а во исто време има и антибактериско дејство. Затоа, научниците нашироко претпоставуваат дека живата во гробницата се користела за зачувување и заштита од кражба.