Отворена изложба во домот на руските иселеници во Москва – Етнографија на Македонија и Печер
- Објавено од Матица на Иселениците
Вчера во Домот на руските иселеници, кој го носи името на Александар Солжењицин, во Москва, беше отворена изложбата „Етнографијата на Македонија и Печер – Акварели и фотографии од Марија Малахова“. На изложбата се претставени повеќе од 100 цртежи и фотографии од Марија Малахова, на кои е документиран богатиот фолклор на Македонија, како и мноштво фотографии од животниот пат и творечкиот опус на уметникот Марија Романовна Малахова (1903-1987). Таа, во долгиот низ години како документатор на етнографскиот материјал во Етнографскиот музеј и Градскиот музеј во Скопје, како и во Музејот на Војводина изработила стотици цртежи на народни носии и традиционална архитектура. Оригиналните цртежи со етнографски мотиви од Македонија се дел од збирката на Михаил Малахов, додека копии од цртежите се од збирките на Музеј на град Скопје и Музеј на Македонија.
Изложбата раскажува за судбината и делото на Марија Малахова, талентирана уметница, графичар, фотограф и го илустрира нејзиниот тежок животен пат. Студирање во Германија, Париз, талкање низ Европа, живот во Печерската област (Петсери), запознавање (подоцна брак) со инженерот и публицист Георги Малахов, преселба во Македонија. Во 1965 година, таа одлучи засекогаш да се врати во СССР.
Марија Романовна Малахова, е родена на 3 октомври 1903 година во Москва, во семејство кое припаѓа на елитата на московските германски индустријалци. Таа била воспитана во германски и руски културни традиции со потопување во двојазична средина. Нејзиното детство го поминала во Москва и Болшево (сега Королев) на реката Кљазма, што доведе до нејзината љубов кон Русија, руската народна култура и етнографија воопшто. На 14-годишна возраст, Марија и нејзиното семејство беа принудени да ја напуштат Русија – семејството било интернирано во врска со настаните од Првата светска војна и кампањата за „борба против германската доминација“
Напуштајќи ја Русија во 1917 година, Марија напиша во својот дневник: „Слобода, природа, уметност. Сè друго ми е празно!“ И таа остана верна на ова цел живот. Секој нејзин животен избор беше манифестација на слободната волја: да биде Русинка, а не Германка, да биде руски емигрант, а не германски државјанин, да се врати во СССР и да биде сама, а не да се пресели кај нејзиниот брат во САД.
Изложбата која е реализирана во соработка меѓу Домот на руските иселеници во Москва и Музејот на Скопје ја отворија директорите на двете институции Виктор Москвин и Панче Велков. Автори на изложбата се Јасмина Дамјановска Најдовска, Ленина Жила, Јасминка Намичева и Љубица Велкова, а соработник е Марија Третјакова. Куратори на изложбата се Татјана Иринархарова и Дарја Жмилева. Во подготовката на изложбата се користени материјали од збирките на Музејот на град Скопје, Музејот на Република Северна Македонија, Музејот на Војводина, Кинотека на Република Северна Македонија, Национален архив на Естонија, Домот на руските иселеници од Москва, и личните збирки на Михаил Малахов и Дијана Шпис.
