Почина Шарлот Веб – Херојка од Блечли Парк чиј придонес во Втората светска војна остави траен печат

Шарлот „Бети“ Веб, една од последните живи членки на тимот за разбивање на кодови од Блечли Парк, почина на 102-годишна возраст, оставајќи неизбришлив белег во историјата на Втората светска војна. Нејзината смрт претставува крај на една ера, но не и на наследството кое го остави зад себе. Таа била не само сведок, туку и активен учесник во еден од најзначајните воени напори на 20-тиот век.

Родена на 13 мај 1923 година, Бети потекнува од семејство со академски амбиции. Нејзиниот татко бил банкар, а мајка професорка по музика. Како тинејџерка, Бети го усовршила германскиот јазик, што подоцна ќе игра важна улога во нејзината кариера. Кога Втората светска војна избувнала, Бети, како многу млади во тоа време, решила да се приклучи на одбраната на својата земја. Ги напуштила студиите и се пријавила во Помошната територијална служба, женски еквивалент на британската армија, каде брзо преминала на специјализирана обука.

По завршувањето на обуката, Бети била распоредена во Блечли Парк, тајното седиште на британската криптографска служба. Таму работела на разбивање на кодовите кои Германија ги користела за комуникација, а посебно важна била нејзината работа со германскиот код Енигма, кој бил клучен за разбивање на комуникациите на Оската.

Работата во Блечли Парк била обвиткана со строга тајност, така што Бети и нејзините колеги не смееле да разговараат за својата работа, дури ни со семејството или пријателите. Ова ниво на тајност значело дека многу години потоа Бети не била свесна колку големо влијание имала на исходот од војната. Во интервјуата што ги давала по завршувањето на кариерата, таа често зборувала за тоа како во тоа време не разбрала целосно каков е контекстот на задачата што ја извршувала.

По завршувањето на Втората светска војна, Бети не можела да зборува за својата работа, што ја ставило во невообичаена ситуација при барањето нова работа. Но, на крајот, нејзините заслуги биле препознаени и таа започнала работа во образовниот сектор, како и во Територијалната армија, каде го запознала и својот сопруг, Алфред Веб, со кого се омажила во 1970 година.

Тие години по војната биле многу тешки за Бети бидејќи не можела да зборува за своето минато. Тоа се променило во 1990-те години, кога почнала јавно да говори за своето искуство и важноста на нејзината работа. Таа станала амбасадор на Блечли Парк, одржала повеќе од 200 говори и го споделила своето сведоштво со идните генерации. Во 2000-тите, објави и своја книга, „Нема повеќе тајни“, која стана значаен извор за сите кои сакаа да научат повеќе за работата на криптографите и разузнавачките служби.

Бети Веб беше призната и од меѓународната заедница за својот придонес. Во 2013 година, беше наградена со Орден на Британската империја, а две години подоцна, Франција ѝ додели Легија на честа за нејзиниот придонес во ослободувањето на Франција.

Таа го прослави својот 100-ти роденден во Блечли Парк, во присуство на многу важни личности и колеги, а за тоа време беше организиран прелет на бомбардерот Ланкастер од Втората светска војна, како чест за нејзината храброст и упорност.

Шарлот „Бети“ Веб остави неизбришлив траг во историјата на Втората светска војна и во светот на криптографијата. Нејзината посветеност и храброст беа клучни за успехот на британската разузнавачка служба и целокупната војна напорност. Со нејзината смрт, светот изгуби една од последните сведоци на една ера, но нејзиното наследство ќе продолжи да инспирира и мотивира генерации на научници, разузнавачи и истражувачи.